
Wczesna diagnoza spektrum autyzmu ma ogromne znaczenie dla rozwoju i przyszłości dziecka. Wielu specjalistów pracuje nad tym, aby możliwe było jak najwcześniejsze wykrycie objawów.
Dlaczego wczesna diagnoza jest ważna? argumenty zebrałam w tym wpisie -> Czy warto robić dziecku diagnozę spektrum autyzmu?
W Polsce trwają prace nad wprowadzeniem badania przesiewowego w kierunku spektrum autyzmu na bilansie dwulatka. W Australii takie badanie przeprowadzają przeszkolone pielęgniarki. Badania przesiewowe organizowane są także w żłobkach.
Z małymi dziećmi najwięcej czasu spędzają rodzice i to właśnie oni najczęściej pierwsi zauważają objawy spektrum autyzmu. Tą tezę potwierdza badanie na temat procesu diagnostycznego oczami rodziców. więcej na temat badania piszę tutaj -> Premiera publikacji „Proces diagnozy spektrum autyzmu u dzieci. Doświadczenia rodziców”
Wczesne objawy autyzmu u dzieci w wieku 11-30 miesięcy
Dziś wpis na temat wczesnych objawów spektrum autyzmu u dzieci opracowany na podstawie materiałów Fundacji Alpha z Lublina. Fundacja opracowała poniższy materiał na podstawie doświadczeń prof. Josephine Barbaro, która jest autorką narzędzia przesiewowego SACS-R oraz aplikacji ASDetect.
S.I.G.N.S – wersja oryginalna opracowana przez prof. Barbaro to wczesne objawy spektrum autyzmu układające się w słowo SIGNS czyli znaki.
SIGNS of Autism
S – Show
I – Imitate / naśladowanie
G – Gestures / używanie gestów
N – respond Name / odpowiedź na imię
S – Share / dzieli wspólne pole uwagi z innymi
Z.N.A.K.I – polskie tłumaczenie opracowane przez zespół specjalistów z Fundacji Alpha:
Czy dziecko:
Z -Zwraca uwagę na innych? Czy pokazuje przedmioty i zabawki innym osobom?
N – Naśladuje zachowania otoczenia i bawi się „na niby”?
A – Angażuje się w gesty? wskazuje palcem, macha pa pa. Czy używa rąk żeby coś pokazać?
K – Kojarzy (rozpoznaje) swoje imię? Czy reaguje na wołanie po imieniu?
I – Interesuje się innymi? inicjuje kontakt? uśmiecha się? pokazuje, przynosi przedmioty?
Powyższe zachowania powinny być połączone z kontaktem wzrokowym.

Materiały w formie ulotki i plakatu można pobrać na stronie Fundacji. Twórcy materiałów zachęcają by przekazywać je rodzicom, opiekunom oraz pracującym z małymi dziećmi specjalistom.
Na przygotowanych plakatach znajduje się także informacja o aplikacji ASDetect. Powstanie polskiej wersji językowej tej aplikacji to wspólny sukces wielu osób. W prace zaangażowani byli członkowie Fundacji Alpha z Lublina, Fundacji SYNAPSIS, oraz ośrodka Adesse- pełny skład zespołu wymieniony jest na stronie Fundacji Alpha – wdrożenie aplikacji ASDetect
Polska wersja językowa powstała dzięki staraniom dr Joanny Kwasiborskiej Dudek, która jako pierwsza nawiązała kontakt z prof. Barbaro. Dzięki współpracy z Uniwersytetem La Trobe w Melbourne sprowadziła do Polski narzędzia przesiewowe SACS-R, na których opiera się aplikacja. Od 2011 roku prowadzi w Polsce badania z użyciem SACS-R potwierdzające skuteczność tego narzędzia.
Oficjalna premiera polskiej wersji językowej aplikacji odbyła się 1 lipca 2025 w Lublinie na Wydziale Pedagogiki UMCS – więcej o tym wydarzeniu piszę tu – Premiera aplikacji ASDetect
Przełomowa aplikacja ASDetect
- Dlaczego powstanie tej aplikacji jest tak ważne?
- Jakie znaczenie ma dostępność aplikacji w Polsce?
- Jakie bariery łamie?
- Czy jest możliwe wykrycie autyzmu za pomocą aplikacji?
- Jak ona działa?
więcej o aplikacji ASDetect piszę tutaj – Aplikacja ASDetect
Sprawdź także
Cykl po diagnozie
- Czy warto robić dziecku diagnozę?
- Emocje po diagnozie
- Która terapia jest najlepsza?
- Czego potrzebuje rodzic po diagnozie?
- Publikacje uzupełniające
- artykuł o ASDetect z portalu onet – https://www.onet.pl/styl-zycia/fundacja-alpha/89-proc-trafnosci-w-wykrywaniu-objawow-spektrum-autyzmu-u-dzieci-dzieki-asdetect/c7v0ly7,0666d3f1
